Hệ Mặt Trời
wikipedia.org Hệ Mặt Trời (hay Thái Dương Hệ)[a] là 1 hệ hành tinh có
Mặt Trời ở trung tâm và các thiên thể nằm trong phạm vi lực hấp dẫn của Mặt
Trời, tất cả chúng được hình thành từ sự suy sụp của 1 đám mây phân tử khổng
lồ cách đây gần 4,6 tỷ năm.
Đa phần các thiên
thể quay quanh Mặt Trời, và khối lượng tập trung chủ yếu vào 8 hành tinh[e] có
quỹ đạo gần tròn và mặt phẳng quỹ đạo gần trùng khít với nhau gọi là mặt phẳng
hoàng đạo. 4 hành tinh nhỏ vòng trong gồm:
Sao Thủy,
Sao Kim,
Trái Đất và
Sao Hỏa - người ta cũng còn gọi chúng là các hành tinh đá do chúng có thành
phần chủ yếu từ đá và kim loại. 4 hành tinh khí khổng lồ vòng ngoài có khối
lượng lớn hơn rất nhiều so với 4 hành tinh vòng trong. 2 hành tinh lớn nhất,
Sao Mộc và
Sao Thổ có thành phần chủ yếu từ heli và hiđrô; và 2 hành tinh nằm ngoài
cùng,
Sao Thiên Vương và
Sao Hải Vương có thành phần chính từ băng, như nước, amoniac và mêtan, và
đôi khi người ta lại phân loại chúng thành các hành tinh băng khổng lồ. Có 6
hành tinh và 3 hành tinh lùn có các vệ tinh tự nhiên quay quanh.[b] Các vệ tinh
này được gọi là "Mặt Trăng" theo tên gọi của Mặt Trăng của Trái Đất. Mỗi hành
tinh vòng ngoài còn có các vành đai hành tinh chứa bụi, hạt và vật thể nhỏ quay
xung quanh.
Hệ Mặt Trời cũng chứa 2 vùng tập trung các
thiên thể nhỏ hơn. Vành đai tiểu hành tinh nằm giữa Sao Hỏa và Sao Mộc, có thành
phần tương tự như các hành tinh đá với đa phần là đá và kim loại. Bên ngoài quỹ
đạo của Sao Hải Vương là các vật thể ngoài Sao Hải Vương có thành phần chủ yếu
từ băng như nước, amoniac, mêtan. Giữa 2 vùng này, có 5 thiên thể điển hình về
kích cỡ, Ceres, Pluto, Haumea, Makemake và Eris, được coi là đủ lớn đủ để có
dạng hình cầu dưới ảnh hưởng của chính lực hấp dẫn của chúng, và được các nhà
thiên văn phân loại thành hành tinh lùn.[e] Ngoài ra có hàng nghìn thiên thể nhỏ
nằm giữa 2 vùng này, có kích thước thay đổi, như sao chổi, centaurs và bụi liên
hành tinh, chúng di chuyển tự do giữa 2 vùng này.
Mặt
Trời phát ra các dòng vật chất plasma, được gọi là gió Mặt Trời, dòng vật chất
này tạo ra 1 bong bóng gió sao trong môi trường liên sao gọi là nhật quyển, nó
mở rộng ra đến tận biên giới của đĩa phân tán. Đám mây Oort giả thuyết, được coi
là nguồn cho các sao chổi chu kỳ dài, có thể tồn tại ở khoảng cách gần 1.000 lần
xa hơn nhật quyển.
Những vật thể tiêu biểu, sắp xếp theo khối lượng:
Vật thể | Bán kính (km) | Khối lượng so với Trái Đất (M♁) |
---|---|---|
Mặt Trời | 696.000 | 332 837.00 |
5/ Sao Mộc | 69.911 | 317.83 |
6/ Sao Thổ | 58.232 | 95.159 |
7/ Thiên Vương | 25.362 | 14.536 |
8/ Hải Vương | 24.622 | 17.147 |
3/ Trái Đất | 6,371.0 | 1 |
2/ Sao Kim | 6,051.8 | 0.815 |
4/ Sao Hỏa | 3,390.0 | 0.107 |
1/ Sao Thủy | 2,439.7 | 0.055 3 |
Mặt Trăng | 1,737.1 | 0.012 3 |
- Danh sách vật thể trong Hệ Mặt Trời theo kích cỡ
- Hành tinh nào gần mặt trời nhất?
- Khám phá vòng ngoài Hệ mặt trời
Gửi bài viết tới Facebook